Шпанската експертка за ЕУ, советник во Европскиот парламент и новинарка Берта Хереро која сега работи во големиот телеком бизнис најавува дека нема надеж за проширувањето на ЕУ со земјите од Балканот за наредниве десетина години.
Лани Хереро објави дека Европската Унија по блоkaдата за Македонија и Албанија има многу поcepиозен став и план за пpoширувањето од обично одложување за проширувањето.
Покрај Македонија и Албанија кои почнуваат преговори, за членство преговараат Србија и Црна Гора а Косово и Босна и Херцеговина се надеваат наскоро да добијат кандидатски статус.
“Ако се прашувате дали политиката на ЕУ кон Балканот се влошува, одговорот е да. Одредени актери напорно се обидоа да ја деградираат дебатата во текот на изминатите години, а сега ја жнееме жетвата од таквата деградација. Нема надеж – барем во наредната деценија.
Порано бев оптимист, им велев на сите да останат позитивни, бидете сигурни: „ЕУ никогаш нема да падне во таква и таква стапица од оваа или онаа земја која има интереси во БиХ“, на пример … Но, ниту јас веќе сум оптимист. Доаѓаат темни времиња. И никој не се грижи.
Тоа е тешката вистина. Вистина на која се спротивставувам толку долго: никому не му е грижа. Барем никој не се грижи доволно, ниту во Брисел ниту во земјите членки, особено не во земјите -членки. Се додека нема повеќе војни, не им е грижа дали во БиХ на пример ќе биде подобро или полошо”, пишува поранешната советничка во кабинетот на претседателот на Европарламентот која со години го следи проширувањето.
Хереро смета дека сите флоскули што ги користи ЕУ за демократија, учество на граѓаните, борба против корупцијата … не водат никаде.
“Сите видовме што се случи во Мостар (поделен град на етничка линија). Што направија и како. Тие некако продолжуваат да ги поддржуваат истите елити, истите воени команданти. А ние … Па, ние само им проповедаме на преобратените.
Се уште сакам да верувам дека промената е можна. Дека можеме да го поправиме ова. Но, не гледам како. Системот е расипан и се чини дека новите генерации не се грижат доволно за лузните од војната”, порачува Хереро во својата црна анализа за влезот на Македонија меѓу другите во ЕУ.
“И, се разбира, сите можеме да заборавиме на проширувањето. Барем за проширувањето онака како што треба, врз основа на демократски принципи, човекови права, итн. Србија ќе влезе штом Унгарија види добра шанса да се заложи за тоа. Остатокот нема. Токму така стојат работите денес.
И зошто останатите балкански земји нема да влезат во ЕУ во скоро време? Поради доминантниот ориенталистички пристап („тие само ќе предизвикаат проблеми“) и антимуслиманското чувство што ја киднапираше (инаку непостоечката) дебата во повеќето земји-членки. Тажно? Да многу. Повеќе од болно.
Би сакал да споделам пооптимистичка перспектива, неколку причини да го поддржам ставот дека се ќе биде во ред на крајот. Но, не можам. Проширувањето е мртво, поддршката за демократијата е слаба, а луѓето што треба да се грижат едноставно не сакаат повеќе да слушаат за ова.
Значи, што можеме да направиме сите? Со оглед на тоа што сегашниот систем е расипан, нашата најдобра шанса да помогнеме е да го направиме тоа во личен капацитет. Одете на Балканот, одморете ги таму. Донирајте на локалните невладини организации. Рашири го зборот. Известете ја вашата заедница колку се убави и колку се во ЕВРОПА”, заклучува добрата познавачка на проширувањето во песимистичката прогноза за балканската интеграција во ЕУ.